Histamine in je dieet
Als je gevoelig bent voor histamine, wees dan extra voorzichtig met wat je eet. Sommige etenswaren bevatten namelijk veel histamine. Daarnaast kun je via voeding stoffen binnenkrijgen die de afgifte van histamine in het lichaam bevorderen (histaminevrijmakers) of het endogene DAO-enzym blokkeren.
Hoeveel histamine zit er in etenswaren?
Helpt een dieet met weinig histamine?
Als je lichaam gevoelig is voor histamine, dan schrap je etenswaren met een hoog histaminegehalte het best van je menu. Histamine uit etenswaren volledig vermijden, is zo goed als onmogelijk als je een evenwichtig eetpatroon wilt volgen. Etenswaren zonder histamine zijn namelijk heel zeldzaam. Over het algemeen bevatten verse, onbewerkte etenswaren weinig histamine. In voeding uit blik of andere industrieel bewerkte producten zit daarentegen heel veel histamine.
Histamine voorgoed opgeven?
Bij een tijdelijk enzymtekort is een paar weken etenswaren met een hoog histaminegehalte vermijden wellicht een goede oplossing. Hoe lang je histaminearme dieet duurt, hangt af van verschillende factoren. Daarom moet je dit altijd met je arts bespreken.
Waarom hebben sommige levensmiddelen hoge histaminegehaltes en anderen niet?
Om het histaminegehalte te meten zijn verschillende analysemethoden beschikbaar. De referentiemethode is hogedruk vloeistof chromatografie (HPLC). De ELISA-test kan ook worden gebruikt, maar die is duurder en duurt langer. Bovendien zijn de gemeten waarden zeer variabel. Deze variatie is te wijten aan verschillende factoren die het histaminegehalte beïnvloeden.
- Het histidinegehalte van een voedingsmiddel: histidine is een aminozuur en wordt in histamine omgezet door histidine decarboxylase, een bacterieel enzym.
- Bepaalde omstandigheden leiden tot een toename van de bacteriële activiteit, waardoor meer histidine in histamine kan worden omgezet. Bijvoorbeeld fermentatie of, in het geval van vis en vlees, slechte hygiënische omstandigheden of gebrek aan versheid die leiden tot een toename van bacteriën.
Hoe komt het dat het rijpen of het fermenteren het histaminegehalte verhoogt?
Enerzijds zijn sommige vruchten en groenten van nature rijk aan histamine (bv. spinazie en aubergines), anderzijds ontstaat histamine ook door de decarboxylering van histidine. Hoe meer bacteriën er zijn, hoe meer decarboxylase-enzym er is en hoe meer reactie er zal plaatsvinden. Dit is ook het geval bij fermentatie. Het histaminegehalte zal dan hoger zijn door de bacteriële invloed. We weten inderdaad dat het histaminegehalte in sommige rijpe vruchten hoger is dan in verse vruchten. De reden hiervoor is niet altijd duidelijk, maar er is onderzoek gedaan naar tomaten. Onderzoekers vonden histidine decarboxylase mRNA in rijpe tomaten, maar niet in verse tomaten (noch in tomatenbladeren). Dit zou het hogere histaminegehalte in de rijpe vruchten kunnen verklaren, aangezien histidine door dit enzym kan worden omgezet in histamine.
Welke voeding vermijd je het best?
Alcohol
Alcohol
Wees voorzichtig met alcohol: zelfs kleine hoeveelheden kunnen de werking van het DAO-enzym sterk schaden.
Wijn
Het fermentatieproces stimuleert de aanmaak van histamine. Vooral rode wijn bevat bijzonder veel histamine.
Zwarte Thee
Zwarte Thee
Zwarte thee heeft zijn typische smaak dan weer te danken aan de fermentatie van theebladeren. Helaas stijgt het histaminegehalte tijdens dit proces.
Cacao
Cacao
Hoewel cacao en chocolade amper histamine bevatten, verhinderen andere stoffen in deze producten wel de werking van het DAO-enzym.
Daarom behoren ze tot de histaminevrijmakers. Hoe goed patiënten chocolade kunnen verdragen, hangt af van de hoeveelheid cacao. Ze kiezen dus het best voor melkchocolade met weinig cacao.
Kaas
Kaas
Jonge kaas is beter verteerbaar dan zijn oudere tegenhangers, zoals parmezaan, camembert, harzer of cheddar, en het histamine zit vooral in en net onder de korst.
Fruit
Fruit
Wie histamineproblemen heeft, kan gewoonlijk naar hartenlust fruit eten. Wees wel voorzichtig met citrusvruchten, ananas, bananen, kiwi, frambozen en aardbeien, want die fruitsoorten stimuleren de afgifte van histamine in het lichaam. Daarnaast laat je overrijp fruit en fruit uit blik beter links liggen, want ook dat bevat veel meer histamine.
Noten
Noten
Net zoals verschillende fruitsoorten kunnen ook noten ervoor zorgen dat er meer histamine vrijkomt in het lichaam.
Brood
Brood
Fermentatieprocessen met gist zorgen dan weer voor een hoog histaminegehalte in brood. Patiënten kunnen dus maar beter geen brood eten dat voor het bakken nog moet rijzen. Zwart brood, zoals pompernikkel en knäckebröd, is beter dan luchtig wit brood.
Eet zoveel mogelijk verse etenswaren.
Bereid verse groenten het liefst op de dag zelf. Probeer zoveel mogelijk te vermijden dat je voeding lang bewaart.
Vaker kleinere hoeveelheden kopen is beter dan één keer per maand alles in huis te halen.
Stel een weekmenu op en doe aan de hand daarvan je boodschappen.
Koop zo weinig mogelijk kant-en-klare maaltijden, eten in blik en diepvriesproducten.
Kies aan de kaastoog vooral jonge kaassoorten, zoals jonge gouda of butterkäse (roomkaas).
Eet langgerijpte kazen zoals parmezaan, brie of cheddar alleen met mate.
Additieven zoals glutamaat, benzoaten, kleurstoffen, sulfieten en nitrieten stimuleren de aanmaak van histamine in het lichaam. Dat is ook een reden waarom je kant-en-klare maaltijden maar beter vermijdt.
Opgelet, wijnliefhebbers: naast een hoog histaminegehalte bevat rode wijn ook andere ingrediënten die klachten of zelfs allergische reacties kunnen uitlokken. Zo bevat rode wijn uit Duitsland gewoonlijk minder histamine dan variëteiten uit zuidelijker gelegen gebieden.
